قانون کار چیست و کارفرما باید چه حقوق و مزایایی در سال ۱۴۰۰ به کارگر بپردازد؟

به تورمی بودن اقتصاد ایران، باید حقوق و دستمزد به صورت سالانه ازدیاد یابد تا کارگران بتوانند خود را هر چند به سختی به پای تورم برسانند. بنابراین، کارفرمایان موظف هستند هر سال حقوق کارگران را افزایش دهند. از سوی دیگر حقوق یک فرد حرفه‌ای با حقوق یک فرد تازه‌کار متفاوت است و کسی که تجربه‌ی بالایی در یک کار دارد، معمولا از کارفرما انتظار دارد تا حقوقش را بیش از میزان افزایش سالانه‌ی حقوق وزارت کار، بالا ببرد.

از سال‌ها پیش، شورای عالی و وزارت کار تمام تلاش خود را کرده‌اند تا با وضع قوانینی، از تضییع حقوق کارگران و کارمندان جلوگیری کرده و حداقلی برای حقوق دریافتی تعیین کنند. اما قطعا تفاوت شایانی بین افراد تازه‌کار و افراد باسابقه و یا مدیران و کارمندان وجود دارد. بنابراین مبالغی که در قراردادها ذکر می‌شود؛ بیشتر از هر چیز به عرف بازار برای آن شغل و سمت بستگی دارد.

براساس آخرین خبر از جلسه شورای عالی کار، میزان افزایش حقوق ۱۴۰۰ معادل با ۳۹% اعلام شد. افزایش قیمت‌ها و نرخ تورم موجب شده بود حقوق کارگران کفاف مخارج و هزینه‌های آن‌ها را ندهد و همیشه در مورد اینکه حقوق کارگری باید افزایش بیشتری داشته باشد بحث و گمانه زنی وجود داشت. امسال مبلغ افزایش حقوق بسیار بیشتر از سال‌های گذشته است و با افزایش حقوق ۱۴۰۰ به میزان ۳۹% حداقل مزد کارگری بالاتر از ۴ میلیون تومان خواهد بود. البته این میزان افزایش حقوق مربوط به حداقل حقوق وزارت کار است و در مورد سایر سطح مزدی میزان افزایش معادل ۲۶% در نظر گرفته شده است.

برای مشاهده‌ی گزارش کامل میزان افزایش حقوق و دستمزد در سال ۱۴۰۰ کلیک کنید.

سازمان‌ها و کارفرمایان علاوه بر دستمزد باید به کارگران خود، عیدی و سنوات نیز بدهند که مطابق فرمول‌های مشخص شده در قانون محاسبه می‌شوند.

در این مقاله در رابطه با قانون کار و مزایایی مثل عیدی و سنوات صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

جزئیات قانون کار

کارگر به فردی گفته می‌شود که در ازای کار درخواستی برای کارفرما، مزد و حقوق دریافت می‌کند و به دو دسته کارگر مشمول قانون کار و کارگر غیرمشمول قانون کار دسته بندی می‌شود. لازم به ذکر است کارمندان شرکت‌های خصوصی هم بر طبق قانون، مشمول قوانین کارگری محسوب می‌شوند. به کارکنان دولت، کارمند گفته می‌شود و میزان افزایش حقوق سالانه‌ی کارمندان و کارگران با هم دیگر متفاوت است.

کارفرما کسی است که کارگر یا کارمند برای او کار می‌کند و باید حق‌السعی کارگر یا کارمند را مطابق با قانون کار پرداخت کند. کارفرما می‌تواند دولت یا یک فرد حقیقی یا حقوقی خصوصی باشد.

مجموع مبلغ مزد و مزایای نقدی و غیرنقدی که به کارگر مشمول قانون کار تعلق پیدا می‌کند. مزد و حقوق، کمک عایله مندی، هزینه مسکن، خواربار و ایاب و ذهاب، پاداش افزایش تولید و نظایر آن بخشی از موارد مبلغ حق السعی کارگری هستند. حداقل مزد، میزان مزدی است که هرسال توسط شواری عالی کار و بر طبق مفاد قانون کار تعیین و ابلاغ می‌شود. به این ترتیب، کارفرمایان برای کارگری که طبق حداکثر ساعات کار مشغول به کار بوده مجاز به پرداخت مبلغی کمتر از این میزان نیستند.

با مراجعه به بلاگ سایت استخدام جاب ویژن می‌توانید در رابطه با قوانین کار، بیشتر بیاموزید.

مزایای قانونی قابل پرداخت توسط کارفرما به کارگر یا کارمند

فردی که یک سال گذشته در واحد کارگاهی مشغول بوده باشد؛ در پایان سال مبلغی برابر با دو برابر حقوق پایه ماهیانه خود به عنوان عیدی دریافت خواهد کرد. اگر میزان کارکرد شما از یک سال کمتر باشد؛ تعداد ماه‌هایی که مشغول به‌کار بوده‌اید را در دو برابر حقوق پایه ماهیانه‌تان ضرب کرده و به ۱۲ تقسیم کنید. البته برای محاسبه دقیق‌تر معمولا از حقوق و دستمزد روزانه استفاده می‌شود.

هنگامی که به همکاری خود با کارفرما پایان می‌دهید؛ سنوات یا مزایای پایان کار، به شما پرداخت می‌شود. برخی گمان می‌کنند در صورت ترک کار این مبلغ به کارگر تعلق نمی‌گیرد؛ در حالی که این دستور لغو شده و حتی در صورت ترک کار هم باید این مزایا را از کارفرما دریافت کنید.

با توجه به هزینه‌های بیشتر متاهلین نسبت به مجردین، قانون برای حمایت بیشتر از خانواده ها ردیفی به اسم حق اولاد را تعریف کرده است. البته استفاده از این حق دو شرط اصلی دارد:

• فرزندان تحت تکفل کارگر یا زیر ۱۸ سال باشند یا مشغول به تحصیل باشند یا براساس نظر کمیسیون پزشکی از کار افتاده تشخیص داده شوند.
• کارگر باید حداقل ۷۲۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.

پایه سنوات مبلغی است که به حداقل حقوق تعلق می‌گیرد. چنانچه حداقل یک سال سابقه کار دارید و در یکی از مشاغل طبقه بندی شده قرار می‌گیرید؛ پایه سنوات هرماه به حقوق شما اضافه خواهد شد.

براساس قانون کار یک کارگر ۴۴ ساعت در هفته کار می‌کند. البته در مورد مشاغل سخت و زیان آور این مقدار تا ۳۶ ساعت هم کاهش پیدا می‌کند.  بر اساس قانون کار، هر کارگر علاوه بر ساعات کاری قانونی، روزانه ۴ ساعت می‌تواند اضافه کاری داشته باشد. نحوه محاسبه مزد اضافه کاری، ۴۰% بیشتر از مزد ساعتی کارگر در ساعات کار معمول خواهد بود. به عبارت دیگر برای محاسبه مبلغ اضافه کاری باید تعداد ساعات اضافه کاری را در مزد ساعتی و عدد ۱٫۴ ضرب کنید تا مبلغی که بابت اضافه کار دریافت خواهید کرد به دست بیاید.

برای آشنایی بیشتر با سیستم حقوق و دستمزد در سال ۱۴۰۰ کلیک کنید.

بیمه

هم شما و هم کارفرما موظفید ماهیانه مبلغی را به‌نام حق بیمه؛ به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کنید. این میزان از طرف شما ۷% از حقوق‌تان و از سوی کارفرما ۲۳% از حقوق، خواهد بود.

وضعیت حقوق در سال ۱۴۰۰ چگونه است؟

در سال ۱۴۰۰ یک کارگر دارای یک سال سابقه کار باید مطابق جدول زیر حقوق بگیرد:

دستمزد روزانه (با مبنای ۳۰ روزه)	۸۸۵۱۶۵ ریال
دستمزد ماهیانه	۲۶۵۵۴۹۵ تومان
پایه سنوات	۱۴۰۰۰۰ تومان
بن	۶۰۰۰۰۰ تومان
حق مسکن	۴۵۰۰۰۰ تومان
حق اولاد	۲۶۵۵۴۹ تومان
دریافتی بدون فرزند پس از کسر حق بیمه	۳۵۷۶۳۰۸ تومان
دریافتی با ۱ فرزند پس از کسر حق بیمه	۳۸۴۱۸۵۷ تومان

 

محاسبه‌ی عیدی و سنوات و دیگر مزایای کارگری در سال ۱۴۰۰

• فرمول محاسبه مزد هر ساعت کار: مبلغ مزد روزانه تقسیم بر ۷٫۳۳
• فرمول محاسبه سنوات سالانه: تعداد روزهای کارکرد ضربدر ۳۶۵ روز/ مبلغ حقوق پایه
• نحوه محاسبه مبلغ عیدی و پاداش سالانه: دوبرابر حقوق ماهیانه ضربدر تعداد روزهای کارکرد/ ۳۶۵ روز
• فرمول محاسبه مبلغ اضافه کاری در قانون کار: مبلغ مزد ساعتی ضربدر ۱٫۴ ضربدر ساعات اضافه کار
• فرمول محاسبه جمعه کاری در قانون کار: مزد ساعتی ضربدر ۰٫۴ ضربدر ساعات جمعه کاری
• نحوه محاسبه شب کاری طبق قانون کار: مزد ساعتی ضربدر ۰٫۳۵ ضربدر ساعات شب کاری

در صورتی که می‌خواهید در رابطه با وضعیت حقوق و دستمزد مشاغل مختلف و میزان افزایش آن‌ها در سال ۱۴۰۰ بیشتر بدانید، گزارش حقوق و دستمزد را بخوانید.