وظایف کاری و مهارت‌های لازم برای استخدام مهندس نفت

 ایران کشوری نفت‌خیز است و به دلیل ذخایر و سرمایه‌های فراوان نفت و گاز یکی از کشورهای مطرح در صنعت نفت دنیا به‌حساب می‌آید. مهندسی نفت از جمله مشاغلی است که نیازمند تحصیلات و داشتن مدرک دانشگاهی مرتبط است و بدون داشتن مدرک مرتبط امکان استخدام شدن در این حوزه را نخواهید داشت. برای اینکه دید بهتری از شغل مهندس نفت پیدا کنید در این مقاله قصد داریم این شغل را به شما معرفی کنیم و در مورد وظایف و مسئولیت‌ها، مهارت‌های لازم برای استخدام مهندسین نفت و همچنین شرایط و محیط کاری آن بیشتر صحبت کنیم. مهندس نفت وظیفه نظارت بر عملیات حفاری، استخراج و تولید نفت و گاز را از میادین نفتی بر عهده دارد و یکی از مشاغل حساس و پرتقاضا در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی است. این شغل درآمد نسبتاً بالایی دارد؛ اما از طرفی سختی و فشار کاری بالایی دارد و مهندسین نفت مجبورند در شرایط بسیار دشوار و سخت مشغول به کار باشند.

تعریف مهندسی نفت و آشنایی با این رشته

مهندس نفت مسئولیت طراحی تجهیزات حفاری و برنامه‌ریزی روش‌ها و تکنیک‌های استخراج نفت و گاز از ذخایر خشکی و دریایی را بر عهده دارد و بر کل عملیات نظارت دارد. چارچوب اصلی وظایف این مهندس ارائه مشاوره و توصیه‌ برای عملیات حفاری با در نظر گرفتن هزینه، سختی پروژه و بازدهی کار است. همچنین در مورد منابع جدید نفت و گاز تحقیق می‌کنند و به کمک مدل‌سازی‌های کامپیوتری روش‌هایی برای دستیابی به آن‌ها پیدا می‌کنند.

 مهندس نفت بعد از چندین سال کار و کسب تجربه به جایگاه مهندس ارشد می‌رسد و استقلال بیشتر و مسئولیت‌ها و تصمیم‌گیری‌های حساس‌تری در مورد پروژه‌های بزرگ و مهم خواهد داشت. هرچقدر سطح شغلی شما به عنوان مهندس نفت بالاتر برود نیاز به حضور در میادین نفتی و سایت‌های عملیاتی کمتر می‌شود و بخش عمده کارها به صورت دفتری انجام خواهد شد.

اکثر شرکت‌های نفت و گاز مدرک کارشناسی را برای استخدام مهندس نفت در نظر می‌گیرند؛ هرچند برای پروژه‌های بزرگ و شرکت‌های مهم داشتن مدرک کارشناسی ارشد مهندسی نفت و همین‌طور داشتن پروانه مهندسی حرفه‌ای مزیت ویژه محسوب می‌شود. متقاضیان استخدام مهندس نفت علاوه بر مدرک تحصیلی لازم، به‌دقت به جزئیات، مهارت‌های تحلیلی قوی و مهارت بالا در گزارش‌نویسی نیاز خواهند داشت.

رشته مهندسی نفت گرایش‌ها و زیرمجموعه‌های متفاوتی دارد و مهندسین نفت با توجه به گرایش و تخصصی که دارند در یک حوزه خاص مشغول به کار می‌شوند.

شاخه‌های مهندسی نفت به چند دسته تقسیم می‌شوند:

زمین شناسان نفت که با روش‌های زمین‌شناسی و ژئوفیزیکی ساختارهای زیرسطحی را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند و هیدروکربن‌ها و ذخایر نفت و گاز را پیدا می‌کنند.

مهندسین مخزن که تلاش می‌کند از طریق جایگذاری مناسب چاه حفاری، سطح تولید و تکنیک‌های بازیابی نفت پیشرفته، فرآیند تولید نفت و گاز را بهینه‌سازی کند. این مهندسین از نرم‌افزارهای شبیه‌سازی کامپیوتری برای شناسایی خطرات و پیش‌بینی پتانسیل مخزن استفاده می‌کنند.

مهندسین تولید از طریق عملیات‌های مختلف مثل مشبک‌کاری، کنترل ماسه تولیدی، فراز آوری مصنوعی، کنترل جریان و تجهیزات درون‌چاهی، رابط بین مخزن و چاه را مدیریت می‌کنند. آن‌ها همچنین تجهیزات سطحی برای جداسازی جریان تولیدی (نفت، گاز و آب) را انتخاب می‌کنند.

مهندس حفاری جنبه‌های فنی حفاری چاه‌های تولیدی و تزریقی را مدیریت می‌کند. این مهندس در قالب تیم و در کنار سایر مهندسین، دانشمندان و تیم‌های حفاری و پیمانکاری فعالیت می‌کنند

وظایف کاری مهندسین نفت

مهندس نفت مسئولیت استخراج ایمن ذخایر هیدروکربن مانند نفت و گاز طبیعی را بر عهده دارد و این مسئولیت شامل برنامه‌ریزی و ساخت گمانه‌ها (چاه‌های باریکی که به منظور تعیین مکان مناسب در زمین حفر می‌شوند) و چاه‌های نفت (برای استخراج منابع) می‌شود. شرح وظایف مهندس نفت با توجه به گرایش و تخصصی که دارد متفاوت خواهد بود. اما به‌طور کل می‌توان گفت هدف از استخدام مهندس نفت انجام امور و مسئولیت‌های زیر است:

• هماهنگی با مهندسین علوم زمین، مهندسین تولید و مخازن و مدیران مالی برای تفسیر نتایج و پیش‌بینی پتانسیل تولید
• تجزیه‌وتحلیل، تفسیر و نظارت بر داده‌های زمین‌شناسی برای تعیین خطرات استخراج و یافتن بهترین روش‌ها و تکنیک‌های حفاری و استخراج
• تعیین و برآورد خطرات استخراج مانند پتانسیل منطقه برای زمین‌لرزه
• برنامه‌ریزی، مدیریت و نظارت بر سایت‌های استخراج
• به‌کارگیری آزمایش، تجزیه‌وتحلیل و تحقیق برای ارزیابی مخازن جدید برای تعیین سود و تدوین برنامه‌های حفاری و استخراج کم‌هزینه
• تولید مدل‌های شبیه‌سازی‌شده کامپیوتری برای تجهیزات و ساختار حفاری، طراحی و تعیین بهترین ابزار و تجهیزات برای استخراج و مدیریت ماشین‌آلات و هزینه‌های تولید
• تعیین کارآمدترین روش برای شکستن بسترهای شیل یا سنگ نفت زا به منظور آزادسازی گاز یا نفت
• نظارت بر عملیات تولید، اطمینان از استخراج و حفاری کارآمد، اطمینان از استخراج و حمل‌ونقل طبق مقررات ایمنی و محیط زیستی.
• مراقبت و نگهداشت تجهیزات حفاری و پمپاژ در سایت حفاری
• توسعه و بهینه‌سازی روش‌هایی برای استخراج نفت بیشتر از چاه‌های موجود
• تهیه گزارش و نقشه و ارائه آن به مدیران مافوق
• ارتباط و مشورت با کارمندان بخش مدیریتی و فنی

مهارت‌های مورد نیاز مهندسین نفت

شغل مهندسی نفت شغلی بسیار حساس و پراهمیت است و فردی می‌تواند در این حوزه موفق شود که علاوه بر دانش تخصصی و فنی، واجد برخی ویژگی‌های فردی نیز باشد. برخی از مهارت‌های فردی لازم برای استخدام مهندس نفت عبارت‌اند از:

• مهارت‌های فنی قوی
• مهارت کار تیمی و گروهی
• توانایی حل مسئله و مشکلات پیچیده، صرف‌نظر از موقعیت و مکان
• توانایی کار تحت‌فشار و استرس
• انگیزه و اشتیاق بالا
• مهارت‌های ریاضیاتی و تحلیلی
• مهارت‌های IT
• تمایل به ‌مواجهه با چالش‌های پیچیده مهندسی
• برخورداری از سلامت جسمانی و تناسب اندام مناسب برای فعالیت در سایت حفاری
• تمایل و توانایی کار در مکان‌های دورافتاده با آب‌وهوای سخت و اغلب ساکنین محلی غیر پذیرا
• مهارت انگیزه بخشی به کارکنان و پرسنل
• توانایی مدیریتی بالا و اداره یک محیط کاری فیزیکی سخت و پرتنش

شرایط استخدام مهندس نفت به چه صورت است؟

مهندس نفت یکی از مشاغل مهم و کاربردی است و کارفرماها نیز حساسیت خاصی روی استخدام مهندس نفت دارند. به‌طورکلی شرایط احراز و استخدام مهندس نفت به شرح زیر هستند:

• داشتن مدرک لیسانس در رشته مهندسی نفت یا سایر رشته‌های مرتبط مثل عمران، مکانیک، شیمی و ..
• داشتن مدرک کارشناسی ارشد و پروانه مهندسی مزیت محسوب می‌شود
• داشتن تجربه کاری قابل‌اثبات به‌عنوان مهندس در صنعت نفت و گاز
• دانش فنی کافی در مورد روش‌ها و تکنیک‌های حفاری
• بینش و نگرش صنعتی قوی از شرایط بازار
• امکان مأموریت‌های کاری و حتی سفرهای خارجی در صورت لزوم
• تسلط بر نرم‌افزارهای کاربردی مرتبط

شرایط بالا جزء شرایط کلی احراز این شغل هستند؛ بااین‌حال، هر شرکت و سازمانی ممکن است الزامات و شرایط خاص خود را برای استخدام داشته باشد. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم به سایت جاب ویژن مراجعه کنید تا شرایط و الزامات شغلی دقیق هر شرکت و سازمانی را مشاهده کنید.

جمع بندی

افرادی که مدرک لیسانس مهندسی نفت دارند و همین‌طور فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط مثل شیمی، زمین‌شناسی، عمران، مکانیک و … در صورت داشتن تخصص و مهارت‌های فنی و فردی لازم می‌توانند در موقعیت‌های شغلی مهندسی نفت مشغول به کار شوند.

بازار کار این شغل تا حد زیادی تحت تأثیر تحولات سیاسی مثل تحریم‌ها و افزایش یا کاهش نرخ نفت و … دارد؛ بااین‌حال با توجه به نفت‌خیز بودن کشورمان به نظر می‌رسد بازار کار و استخدام مهندس نفت همچنان سیر صعودی خود را ادامه دهند.

صنعت نفت و گاز یکی از صنایع پردرآمد و مهم دنیاست که در زمینه‌های مختلف مثل سیاست، اقتصاد و حتی محیط‌زیست تأثیر زیادی می‌گذارد. میادین نفتی و سایت‌های حفاری و استخراج نفت برای مدیریت و برنامه‌ریزی عملیات‌های استخراج به کار و استخدام مهندس نفت نیاز دارند و تقاضا و بازار کار خوبی برای این شغل وجود دارد.